πρώτες βοήθειες σε δηλητηριασμένο ζώο

1. Τι δηλητήρια χρησιμοποιούνται κυρίως στην Ελλάδα: Εντομοκτόνα, Βαρφαρίνη (ποντικοφάρμακο) και τριμμένα γυαλιά αναμεμειγμένα με γευστικότατο φαγητό κονσέρβα, λουκάνικα, ωμό κρέας. Τα τριμμένα γυαλιά συνήθως δίνονται μέσα σε κιμά. Τα δηλητήρια αυτά προκαλούν αφάνταστο πόνο στα ζώα. Για τα δύο πρώτα υπάρχουν αντίδοτα. Για τα τριμμένα γυαλιά όχι. Η στρυχνίνη δεν περιλαμβάνεται διότι δεν πωλείται στην Ελλάδα.

2. Πώς θα καταλάβετε εάν ένα ζώο είναι δηλητηριασμένο:Οργανοφωσφορικά

δηλητήρια (εντομοκτόνα σε υγρό ή σκόνη): Σιελόρροια, έντονη δακρύρροια, μύσις (σμίκρυνση) της κόρης του οφθαλμού, μυϊκά τινάγματα, ασθματική αναπνοή, τρέμουλο, σπασμοί, κώμα.

Θεραπεία: Πηγαίνετε το ζώο σε κτηνίατρο το γρηγορότερο. Εν τούτοις για να δώσετε την δυνατότητα στο ζώο να επιβιώσει θα πρέπει να μάθετε να δίνετε τις πρώτες βοήθειες:

1. Προκαλέστε εμετό: Δώστε αλάτι ή σόδα φαγητού διαλυμένο σε χλιαρό νερό (30 –60cc διαλύματος). Μετά τον εμετό, ταμπλέτες ενεργού άνθρακα καθυστερούν την απορρόφηση του δηλητηρίου.

Προειδοποίηση: Εάν το ζώο δείχνει σημάδια νευρικότητας όπως τρέμουλο, ζάλη, κατάρρευση, μην προσπαθήσετε να δώσετε εμετικό, μπορεί να προκληθεί πνευμονία εξ εισροφήσεως. Συνεχίστε με το επόμενο στάδιο.

2. Κάνετε ένεση ατροπίνης (1 φιαλίδιο σε γάτα ή μικρόσωμο ζώο, 2 ή 3 φιαλίδια σε μεγαλόσωμο ζώο). Η ενδοφλέβια χορήγηση έχει τη γρηγορότερη απορρόφηση, η ενδομυϊκή απορροφάται πιο αργά και η υποδόρια ακόμα αργότερα.

Βαρφαρίνη (ποντικοφάρμακο): Μερικές φορές δεν υπάρχουν συμπτώματα για 2 - 3 μέρες. Κατόπιν εμφανίζονται στο σώμα ή τα ούλα κηλίδες κόκκινες, μοβ ή σκούρες μπλε, σημάδι εσωτερικής αιμορραγίας. Τα ούλα θα είναι πολύ αναιμικά. Η βαρφαρίνη καταστρέφει τον μηχανισμό πήξεως του αίματος και έτσι το ζώο μπορεί να αιμορραγεί από την μύτη, το στόμα, το πέος, τον πρωκτό, όπως και εσωτερικά.

Θεραπεία: Κονάκιον (Βιταμίνη K) για να βοηθηθεί η πήξη του αίματος σε ενέσιμο διάλυμα, δόσης 5-20mg. ανάλογα το μέγεθος και βάρος του ζώου.

Τριμμένα Γυαλιά: Η πιο θανατηφόρα μέθοδος, χωρίς αντίδοτο. Όμως το ζώο πρέπει να μεταφερθεί σε κτηνίατρο το γρηγορότερο για να γίνει προσπάθεια διάσωσης.

Σημαντικό: Όταν ένα ζώο έχει δηλητηριαστεί από εντομοκτόνα ή τριμμένα γυαλιά είναι πολύ ευαίσθητο στο φως και τον θόρυβο, προστατέψτε το. Κάτι τέτοιο δεν ισχύει για τη βαρφαρίνη. Επειδή όμως συνήθως δεν γνωρίζουμε για τι δηλητήριο πρόκειται το καλύτερο είναι, κατά την μεταφορά σε κτηνίατρο, να έχετε το ζώο, σκεπασμένο ήσυχο και άνετο.

3. Εάν το ζώο έχει πεθάνει, μπορείτε ακόμα να κάνετε κάτι γι αυτό:- Νόμος 1197/1981: «…όποιος σκοτώνει, κακοποιεί ή απειλεί ζώα που προστατεύονται από την ισχύουσα νομοθεσία ή τα εγκαταλείπει τιμωρείται σύμφωνα με το άρθρο 8 του Ποινικού Κώδικα».

- Νόμος 3617/1992: «Κανείς δεν μπορεί να υποβάλλει οποιοδήποτε ζώο, σε αναίτιο πόνο, αγωνία ή στρες. Κανείς δεν επιτρέπεται να εγκαταλείπει το κατοικίδιο του».

Η εφαρμογή αυτού του νόμου έχει ανατεθεί στο Υπουργείο Εσωτερικών (Δήμοι, Κοινότητες) και στο Υπουργείο Δημοσίας Τάξεως (Αστυνομία). Μπορείτε λοιπόν να αναφέρετε το περιστατικό στον Δήμο και στην Αστυνομία της περιοχής. Δεν είστε υποχρεωμένοι να ξέρετε ποιος δηλητηρίασε τα ζώα. Κάνετε μήνυση κατ’ αγνώστων. Τοξικολογική εξέταση μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν αποδεικτικό στοιχείο. Να επιμένετε επίσης να καταγραφή το γεγονός στο βιβλίο συμβάντων.

Επίσης θα πρέπει να αναφέρετε το γεγονός στον κτηνίατρο και ζωοφιλικό σύλλογο της περιοχής και εάν μπορείτε, να έχετε φωτογραφίες του περιστατικού.

Εάν ξέρετε ποιος δηλητηρίασε τα ζώα μπορείτε να κινηθείτε δικαστικά. Οι αποδείξεις που χρειάζεστε είναι: 1) ένας μάρτυρας, 2) όνομα και διεύθυνση του ατόμου που δηλητηρίασε τα ζώα, 3) Τοξικολογική εξέταση – αναφορά του αιτίου του θανάτου, από το Τοξικολογικό Εργαστήριο του Πανεπιστημίου Αθηνών. Εάν ζείτε εκτός Αθηνών ρωτείστε την Αστυνομία για το κοντινότερο νόμιμο Τοξικολογικό Εργαστήριο. Εάν έχουν χρησιμοποιηθεί τριμμένα γυαλιά, δείγμα από το στομάχι του ζώου μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τοξικολογική εξέταση.

4. Πώς να αποφύγετε τη δηλητηρίαση των ζώων: - Στειρώστε τα αδέσποτα της γειτονιάς σας, ώστε να μην γεννηθούν νέα θύματα.

- Μην αφήνετε κουταβάκια στον δρόμο. Δεν θα επιβιώσουν. Προσπαθήστε να βρείτε σπίτια γι’ αυτά.

- Στειρώστε το δικό σας ζώο για να αποτρέψετε την γέννηση ανεπιθύμητων σε σας ζώων. Πολλά εγκαταλελειμμένα ζώα προέρχονται από σπίτια. Ποιος τα εγκαταλείπει; Όχι βέβαια η μητέρα τους!

- Προστατέψετε το δικό σας ζώο. Πολλά ζώα δηλητηριάστηκαν μέσα στο ίδιο τους το σπίτι ή σε μια βόλτα.

- Μην εγκαταλείπετε το κατοικίδιο σας. Ο νόμος το απαγορεύει και δεν θα επιβιώσει στον δρόμο. Πιθανότατα θα πεθάνει δηλητηριασμένο.

5. Μπορείτε να κινηθείτε εναντίον κάποιου που είδατε να διασπείρει δηλητηριασμένο φαγητό:

Βρείτε κάποιον μάρτυρα. Μαζέψτε το δηλητήριο και στείλτε το για τοξικολογική ανάλυση. Αναφέρετε το περιστατικό στην Αστυνομία μέσα σε 24 ώρες, εάν μπορείτε, δώστε το όνομα και την διεύθυνση του ατόμου που είδατε. Αυτή η περίπτωση μπορεί να εκδικασθεί με Αυτόφωρη διαδικασία μέσα σε 48 ώρες (Αυτόφωρο)